Odszkodowanie za wypadek w pracy. Skąd i jak uzyskać?

Kiedy można otrzymać odszkodowanie za wypadek w pracy? Czy wysokość świadczenia uzależniona jest od przyczyn wypadku? Czy ubezpieczyciel może nie wypłacić jednorazowego odszkodowania? Wyjaśniamy!

Wsparcie w postaci ubezpieczenia wypadkowego

Jedną z głównych form pomocy, jeśli chodzi o wypadek przy pracy, jest posiadanie ubezpieczenia wypadkowego. Ubezpieczenie to jest obowiązkowe i ma za zadanie chronić pracowników w przypadku niefortunnych wypadków, które zdarzają się w miejscu pracy. Jak to działa?

Pracodawcy odprowadzają za osoby zatrudnione składki na ubezpieczenie wypadkowe do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych (ZUS). Składki te są przeznaczone na pokrywanie różnych świadczeń, w tym odszkodowań. Jeśli pracownik doznaje szkody w wyniku wypadku przy pracy, może ubiegać się o wsparcie z tego ubezpieczenia. Świadczenia obejmują zasiłek, pomoc w rehabilitacji oraz jednorazowe odszkodowanie.

Szczegółowe informacje dostępne są w Art. 3 ustawy z dn. 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych. Zapamiętaj:

Wypadek przy pracy to zdarzenie nagłe związane z pracą, powodujące uraz albo śmierć. Jego przyczyną jest czynnik zewnętrzny. Do zdarzenia może dojść:

1) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika zwykłych czynności lub poleceń przełożonych;

2) podczas lub w związku z wykonywaniem przez pracownika czynności na rzecz pracodawcy, nawet bez polecenia;

3) w czasie pozostawania pracownika w dyspozycji pracodawcy w drodze między siedzibą pracodawcy a miejscem wykonywania obowiązku wynikającego ze stosunku pracy. […]

1) w czasie podróży

2) podczas szkolenia w zakresie powszechnej samoobrony;

3) przy wykonywaniu zadań zleconych przez (…) organizacje związkowe”.

Art. 3 ustawy z dn. 30.10.2002 r. o ubezpieczeniu społecznym z tytułu wypadków przy pracy i chorób zawodowych.

Oto przykłady wypadków przy pracy:

• pracownik spadł z drabiny, próbując osiągnąć przedmiot na wysokości;
• operator wózka widłowego potrącił innego pracownika, który nie zauważył nadjeżdżającego pojazdu;
• stolarz przeciął sobie dłoń narzędziem tnącym podczas obróbki drewna;
• elektryk dostał porażenia prądem podczas naprawy instalacji elektrycznej bez odcięcia zasilania;
• sprzątaczka poślizgnęła się na mokrej podłodze i w związku z tym doznała urazu nogi.

Na czym polegają ubezpieczenia zawodowe OC?

Jednorazowe odszkodowanie. Co warto wiedzieć na ten temat?

Począwszy od dn. 1 kwietnia 2023 roku, stosuje się nowe, wyższe kwoty z tytułu odszkodowań za wypadek przy pracy.

Poniżej przedstawiliśmy, jak kształtują się kwoty z tytułu odszkodowań w okresie od 1.04.2023 do 1.03.2024:

Zdarzenie/kto otrzymuje odszkodowanie?	Kwota odszkodowania
Świadczenie dla dziecka/dzieci zmarłego ubezpieczonego	57 115 zł za 1. dziecko, 22 212 zł za każde następne dziecko
Świadczenie dla małżonka i dziecka/dzieci zmarłego ubezpieczonego lub rencisty	114 231 zł za każde z dzieci
Małżonek lub dziecko zmarłego ubezpieczonego lub rencisty	114 231 zł
Świadczenie dla pozostałych członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty (poza małżonkiem oraz dziećmi)	57 115 zł
Całkowita niezdolność do pracy/samodzielnej egzystencji ubezpieczonego (także wskutek stałego pogorszenia się stanu zdrowia rencisty); Świadczenie dla pozostałych członków rodziny zmarłego ubezpieczonego lub rencisty (poza małżonkiem oraz dziećmi)	22 212 zł
Każdy 1 procent stałego lub długotrwałego uszczerbku na zdrowiu	1 269 zł

Przykładowo, jeśli lekarz orzecznik ustali uszczerbek na zdrowiu w wysokości 10 procent, to odszkodowanie wyniesie 12 690 złotych liczone jako 1269 złotych x 10. Z kolei w przypadku wystąpienia całkowitej niezdolności do pracy oraz samodzielnej egzystencji osobie objętej ubezpieczeniem przysługuje jednorazowe odszkodowanie w wysokości 22 212 złotych.

Dla porównania kwota za 1 proc. uszczerbku na zdrowiu wynosiła:

• 1133 zł w 2022 roku,
• 1033 zł w 2021 roku,
• 984 zł w 2020 roku.

Ile wynosi odprawa pośmiertna pracownika?

Orzekanie i procedury

Komisja lekarska ZUS ocenia stopień szkody na zdrowiu oraz jej powiązanie z wypadkiem w pracy lub chorobą zawodową. Proces oceny jest kluczowy w celu ustalenia, czy pracownik ma prawo do odszkodowania oraz w jakiej wysokości. Dlatego ważne jest, aby dostarczyć odpowiednią dokumentację i przejść badania lekarskie prowadząc do ustalenia stopnia uszczerbku.

Aby móc ubiegać się o jednorazowe odszkodowanie, należy dostarczyć nie tylko sam wniosek, ale również protokół powypadkowy wraz z dokumentacją, który został sporządzony i zatwierdzony przez pracodawcę. Ważne jest również dostarczenie wypełnionego przez lekarza formularza OL-9 potwierdzającego zakończenie leczenia i rehabilitacji poszkodowanego. Decyzja dotycząca przyznania lub odmowy odszkodowania jest wydawana w ciągu 14 dni od otrzymania opinii lekarza orzecznika lub komisji lekarskiej. Ostateczna wypłata odszkodowania następuje w ciągu 30 dni od daty wydania decyzji.

Kiedy jednorazowe odszkodowanie nie przysługuje?

Chociaż większość poszkodowanych w wypadkach przy pracy ma możliwość uzyskania odszkodowania, istnieją sytuacje, w których pracownik nie otrzyma jednorazowej rekompensaty. Do odmowy wypłaty świadczenia dojdzie w sytuacji, gdy pracownik celowo lub rażąco zignorował przepisy dotyczące bezpieczeństwa i higieny pracy.

Jeśli pracownik był świadomy ryzyka i z premedytacją lekceważył zasady BHP w miejscu pracy, może zostać pozbawiony prawa do odszkodowania.

Osoba pracująca, która w znaczący sposób przyczyniła się do wypadku, będąc pod wpływem alkoholu lub substancji psychotropowych, również nie otrzyma pieniędzy. To istotne, ponieważ pracodawcy oraz system ubezpieczeń społecznych oczekują od pracowników odpowiedzialności i rozsądku w miejscu pracy.

Jednakże, w przypadku wypadków ze skutkiem śmiertelnym sytuacja jest inna. Wówczas członkowie rodziny osoby ubezpieczonej mają prawo do otrzymania odszkodowania nawet w sytuacji, gdy to sam pracownik przyczynił się do wypadku.

Nie tylko odszkodowani za wypadek przy pracy. Zabezpieczenie finansowe i świadczenia społeczne

Co istotne, ze świadczeń z ubezpieczenia wypadkowego można korzystać już od pierwszego dnia ubezpieczenia (jest tak w przeciwieństwie do innych form wsparcia, w tym np. polis prywatnych, które mogą wymagać minimalnego okresu opłacania składek). W ramach obecnie obowiązujących przepisów przewiduje się różne rodzaje świadczeń, nie tylko odszkodowanie za wypadek przy pracy. Pozostałe rozwiązania to:

• zasiłek chorobowy,
• świadczenie rehabilitacyjne,
• zasiłek wyrównawczy,
• dodatek pielęgnacyjny,
• renta rodzinna,
• dodatek dla sieroty zupełnej,
• renta z tytułu niezdolności do pracy, w tym renta szkoleniowa,
• zaopatrzenie w przedmioty ortopedyczne,
• pokrycie kosztów leczenia z zakresu stomatologii i szczepień ochronnych.

Zasiłek chorobowy z ubezpieczenia wypadkowego jest wyższy niż zasiłek z ubezpieczenia chorobowego. Dotyczy to również jednorazowego odszkodowania za czas pobytu w szpitalu. Wynosi on 100 procent podstawy wymiaru, czyli przeciętnego wynagrodzenia lub przychodu za ostatnie 12 miesięcy kalendarzowych. Jeśli choroba się przedłuża, chory może skorzystać ze świadczenia rehabilitacyjnego, które również wynosi 100 procent średniego wynagrodzenia pracownika.

Aby ubiegać się o odszkodowanie od pracodawcy, należy spełnić pewne warunki:

• poszkodowany doznał uszczerbku na zdrowiu lub zmarł na skutek odniesionych urazów,
• od wypadku nie może minąć więcej niż 3 lata (lub 20 lat, jeśli doszło przy tym do popełnienia przestępstwa),
• wypadek musi zostać zgłoszony pracodawcy,
• pracownik nie może być sprawcą wypadku.

Czym jest choroba zawodowa?

Odszkodowanie na wypadek choroby zawodowej lub wypadku w pracy. Podsumowanie:

• Prawo przewiduje możliwość wypłaty odszkodowania z ZUS za szkody na zdrowiu powstałe w wyniku wypadku przy pracy lub choroby zawodowej. Stanowi to ważną część systemu ochrony społecznej i pozwala pokryć koszty leczenia;
• Aby móc uzyskać takie odszkodowanie, należy wykonać następujące działania:
  • zgłoszenie wypadku,
  • dostarczenie odpowiednich dokumentów,
  • uzyskanie opinii lekarskiej.
• Przykładowe sytuacje, w których wypłata odszkodowania nie zostanie dokonana:
  • naruszenie przepisów BHP,
  • upojenie alkoholowe lub obecność w krwi środków odurzających.
• Maksymalna wysokość świadczenia z tytułu wypadku przy pracy to 114 231 zł.
• Oczywiście, państwowe świadczenie wypłacane przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych to nie jedyna forma wsparcia. Oprócz tego możliwe jest skorzystanie z oferty prywatnych towarzystw ubezpieczeniowych.
• Za każdy procent uszczerbku na zdrowiu przysługuje pracownikowi świadczenie w wysokości 1269 zł. W przypadku śmierci ubezpieczonego/rencisty kwota wypłaty jest znacznie wyższa i może wynieść nawet 114 231 złotych.