OC zawodowe, czyli ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej – komu i kiedy jest potrzebne?

Jaki jest zakres ubezpieczenia OC? W jakich sytuacjach jest ono obowiązkowym ubezpieczeniem, kiedy zaś – dobrowolnym? Czy polisa ta jest przeznaczona dla wybranych grup zawodowych, czy też można ją mieć w każdym przypadku? Na czym polega OC zawodowe? Odpowiedzi na te oraz wiele innych pytań znajdziesz w naszym tekście. Miłej lektury!

Odpowiedzialność cywilna – na czym polega to ubezpieczenie?

W pewnym sensie ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej odróżnia się od innych rodzajów polis. Dlaczego? Odpowiedź na pytanie jest całkiem prosta. W przypadku innych ubezpieczeń świadczenie przysługuje, gdy to nam jest wyrządzana szkoda. (Utrata zdrowia lub życia, nieszczęśliwy wypadek, uszczerbek na majątku itp.). Inaczej wygląda sytuacja, jeśli chodzi o polisę OC zawodową. Odszkodowanie przysługuje wówczas, gdy to Ty – jako ubezpieczony – ponosisz odpowiedzialność w związku ze skutkami błędów, które przyniosły szkodę osobom trzecim.

Ubezpieczenie OC zawodowe – dla kogo?

Ochrona ubezpieczeniowa w ramach OC ma na celu uchronić ubezpieczonego przed kosztami, jakie mogłyby spowodować szkody powstałe w związku z niewłaściwym wykonywaniem działalności zawodowej. Zasada działania jest w tym przypadku bardzo prosta:

• Przedsiębiorca / pracownik / freelancer kupuje ubezpieczenie OC zawodowe. Przedmiotem ubezpieczenia jest wykonywana aktywność zawodowa.
• Osoba objęta ochroną w ramach polisy doprowadziła do wyrządzenia szkód np. kontrahentowi lub klientowi. Szkody powstałe w takiej sytuacji wymagają poniesienia kosztów w celu ich naprawienia.
• Jeśli dana szkoda została wskazana w umowie ubezpieczenia, daje to prawo do otrzymania rekompensaty finansowej. Do jej wypłaty jest zobowiązane towarzystwo ubezpieczeniowe. Jeśli tak przewiduje umowa, możliwe jest również wsparcie polegające na naprawieniu szkody przez ubezpieczyciela.

A zatem tak rozumiane ubezpieczenie OC zawodowe to narzędziem, które pozwala na ograniczenie ryzyka w związku z wykonywaniem czynności zawodowych lub biznesowych. Dzieje się tak z prostego powodu. Korzystanie z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej pozwala zabezpieczyć się przed roszczeniami finansowymi ze strony osób trzecich (lub firm).

Ubezpieczenie OC zawodowe – jakie są minusy ubezpieczenia OC?

Korzystanie z ochrony ubezpieczeniowej w ramach polisy odpowiedzialności cywilnej to rozwiązanie, które ma wiele zalet. Nie będzie przesadą stwierdzenie, że jest to swego rodzaju tarcza, która może skutecznie chronić przed konsekwencjami finansowymi popełnionych błędów.

Z drugiej jednak strony trzeba mieć na uwadze wady związane z polisą odpowiedzialności cywilnej. Cóż, wydaje się, że minusów tych jest niewiele… ale trzeba o nich pamiętać. Wydaje się, że największą wadą takiej polisy jest koszt, jaki należy ponosić. Rzecz jasna, ubezpieczenie OC zawodowe nie jest tu żadnym wyjątkiem. Polisa ta – obok ubezpieczenia na życie czy NNW – jest po prostu jednym z produktów finansowych.

Koszt ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej zaczyna się zwykle od kilkuset złotych rocznie. Na takie opłaty można liczyć w przypadku pracowników, freelancerów czy drobnych przedsiębiorców. Wydaje się, że nie jest to ogromny koszt. Z drugiej jednak strony, jeśli uświadomimy sobie, z jak poważnymi wydatkami muszą liczyć się w szczególności początkujący przedsiębiorcy, nie powinno nas dziwić, że dodatkowe opłaty z tytułu ubezpieczenia OC mogą być niemałym wyzwaniem.

Warto wiedzieć – minimalna suma gwarancyjna Ubezpieczenie OC zawodowe opiewa na duże kwoty. Przykładowo, minimalna suma ubezpieczeniowa dla agenta ubezpieczeniowego to aż 1 250 618 euro (na jedno zdarzenie). W przypadku architektów czy notariuszy kwota jest niewiele niższa i wynosi 50 tysięcy euro.

Z drugiej jednak strony może się okazać, że nawet takie kwoty nie wystarczą. Popełnienie np. śmiertelnego w skutkach błędu medycznego oznacza rekompensatę w wysokości kilkuset tysięcy złotych (i więcej). Pamiętaj, że suma gwarancyjna wyznacza górną granicę odpowiedzialności ubezpieczyciela.

Polisa ubezpieczenia OC – kiedy jest to obowiązkowe?

Co do zasady posiadanie ubezpieczenia OC ma charakter dobrowolny. Nie zawsze jednak tak się dzieje, ponieważ w niektórych przypadkach takie rozwiązanie jest obowiązkowe. Odpowiednie regulacje prawne w tej kwestii można znaleźć m.in. w rozporządzeniu Ministra Finansów. Zgodnie z tym aktem prawnym posiadanie polisy jest wymagane w zależności od rodzaju wykonywanej działalności. Generalnie, obowiązek ten obejmuje osoby wykonujące prace o dużej specjalizacji.

Poniżej przedstawiamy Ci profesje, z tytułu wykonywania których konieczny jest zakup polisy odpowiedzialności cywilnych:

• lekarz,
• adwokat,
• doradcy podatkowi,
• zarządca nieruchomości (zarządcy nieruchomości to grupa, którą nie zawsze kojarzy się z obowiązkiem opłacania ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej),
• księgowy, który zajmuje się usługowym prowadzeniem ksiąg rachunkowych,
• radca prawny,
• inżynier (w tym w szczególności inżynier branży budowlanej).

Oprócz nich obowiązek objęcia ubezpieczeniem OC obejmuje również m.in. architektów, osoby wykonujące prace w związku z ustawą o komornikach sądowych czy działalność w zakresie pośrednictwa w obrocie nieruchomościami. Nie chcemy tu przedstawiać pełnego katalogu zawodów objętych obowiązkiem posiadania OC, lista ta obejmuje bowiem kilkaset pozycji.

Zastanawiasz się, co łączy wyżej wymienione profesje? Cóż, można wymienić przynajmniej jeden element wspólny. Wykonywanie prac w tym zakresie to ryzyko wyrządzenia dotkliwej szkody. Jej naprawienie przez przedsiębiorcę / pracownika / przedstawiciela wolnego zawodu oznaczałoby konieczność ogromnych wydatków rzędu kilkudziesięciu czy nawet kilkuset tysięcy złotych.

Kto jeszcze może skorzystać z ochrony ubezpieczeniowej?

Polisa ubezpieczeniowa OC kojarzy się przede wszystkim z takimi profesjami jak np. doradcy podatkowi czy księgowi. Nic nie stoi jednak na przeszkodzie, by zdecydować się na ochronę także w ramach wykonywania zawodu… nauczyciela czy wychowawcy. Jest to ważne szczególnie w czasie sprawowania przez niego funkcji opiekuna podczas wyjazdów szkolnych.

Oprócz tego z ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej mogą korzystać również ci, którzy w związku z wykonywaniem czynności zawodowych nie mają takiego obowiązku. Praktyka pokazuje, że po ubezpieczenie OC zawodowe dobrowolne sięgają – prócz wyżej wymienionych – przedstawiciele takich grup zawodowych jak farmaceuci czy weterynarze. W ich przypadku OC wprawdzie nie jest obowiązkowe, ale posiadanie polisy daje ochronę na wypadek popełnienia błędów. A tych przecież nie da się przewidzieć.

Dla jakich grup zawodowych przeznaczone jest to ubezpieczenie?

Jeśli chodzi o ubezpieczenie OC, nie rozróżnia się źródła osiąganych zarobków. Z ochrony na podstawie ubezpieczenia odpowiedzialności cywilnej mogą korzystać nie tylko osoby prowadzące działalność gospodarczą.

Jest to polisa także dla osób, które są zatrudnione na etacie czy w ramach umów cywilnoprawnych. Łączy ich jedno: rekompensata finansowa za szkody wyrządzone w związku z wykonywaniem swojej profesji.

Sprawdź też recenzję polisy Twój Uniqalny Biznes, czyli ubezpieczenie mienia i OC dla małego biznesu.

Polisa OC zawodowa – przykładowe oferty

Poniżej przedstawiliśmy kilka przykładowych polis OC, które można znaleźć w ofercie towarzystw ubezpieczeniowych:

Towarzystwo ubezpieczeniowe	Szczegóły produktu finansowego
Allianz	W zależności od pakietu może być to np. OC zawodowe dla branży medycznej/władz spółki/osób prowadzących działalność gospodarczą.
Warta	Ubezpieczenie OC zawodowe, tzn. umowy dobrowolne oraz przeznaczone dla branż, w których polisa ta jest obowiązkowa.
UNIQA	Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowej jest przeznaczone dla przedstawicieli takich grup zawodowych jak na przykład: biegli rewidenci, inspektorzy ochrony danych osobowych (IODO) czy funkcjonariusze publiczni.

Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej a wyłączenia odpowiedzialności

Poszczególne rodzaje polis ochronnych mają zakres, który jest szczegółowo opisywany w umowie (Ogólne Warunki Ubezpieczenia). Z drugiej jednak strony trzeba pamiętać również o drugiej stronie medalu. Nie zawsze klientowi korzystającemu z ochrony przysługuje rekompensata finansowa za szkody finansowe w związku z wykonywaniem czynności zawodowych. W umowach przewiduje się takie sytuacje, w których szkody wyrządzone z tytuł u wykonywania zawodu nie będą rekompensowane przez ubezpieczyciela.

Przeczytaj też: Jaki jest koszt zatrudnienia pracownika w 2023 r.?

Wyłączenia odpowiedzialności w ubezpieczeniu OC

W polisach zawodowych OC przewiduje się sytuacje, w których ubezpieczonego nie obejmuje prawo do odszkodowania finansowego. Nie jest to jednak żaden wyjątek, ponieważ podobne rozwiązania stosuje się również w przypadku ubezpieczeń majątkowych, na życie czy zdrowotnych.

Rzecz jasna, lista wyłączeń odpowiedzialności ubezpieczyciela może się różnić w zależności od oferty poszczególnych towarzystw ubezpieczeniowych. Mimo to można wyróżnić takie wyłączenia odpowiedzialności, które zazwyczaj występują w polisach odpowiedzialności cywilnej zawodowej – przedstawiamy Ci je poniżej.

O jakich sytuacjach mowa, jeśli chodzi o wyłączenia odpowiedzialności?

Wyłączenia odpowiedzialności	Komentarz
Działania umyślne	Szkody powstałe jako konsekwencja umyślnych działań. Czym innym jest np. błąd medyczny wynikający z niewiedzy, czym innym zaś działanie w postaci umyślnego zaniechania lub wynikające ze złej woli.
Efekty działań zabronionych	Odszkodowanie w ramach polisy OC nie będzie przysługiwać, jeśli szkody, które zgłasza ubezpieczony podmiot, są efektem działań prawnie zabronionych, w tym np.: kradzieży, zniszczenia, zaginięcia, uszkodzenia, dzieł sztuki i innych cennych przedmiotów (biżuteria, kamienie szlachetne itp.).
Sytuacje kryzysowe	Rozumie się przez to szkody, do których doszło np. wskutek działań wojennych, rewolucji terroryzmu czy zamieszek na dużą skalę. Jeśli chodzi o tego typu niepokoje społeczne, to wyłączają one odpowiedzialność ubezpieczyciela również w innych polisach, w tym np. ubezpieczeniu na życie czy zdrowie.
Szkody wyrządzone pracownikom ubezpieczonego	OC zawodowe nie daje prawa do odszkodowania w sytuacji, gdy powodem problemów jest szkoda poniesiona przez pracowników ubezpieczonego, w tym np. jako następstwo wypadku przy pracy.
Spożycie alkoholu lub substancji psychotropowych	Jak łatwo można się domyślić, prawo do odszkodowania nie przysługuje w sytuacji, gdy szkody zostały poniesione w stanie po spożyciu alkoholu czy innych środków odurzających.
Zanieczyszczenia	Kolejnym spośród czynników, które wyłączają prawo do odszkodowania, jest powstanie szkód wskutek zanieczyszczenia powietrza, gruntów lub wody przez substancje chemiczne.

Podsumowanie

• Ubezpieczenie odpowiedzialności cywilnej zawodowe odróżnia się od pozostałych polis tym, że możesz otrzymać prawo do rekompensaty finansowej w sytuacji, gdy to Ty wyrządzisz szkodę w następstwie działania na stanowisku pracy lub w ramach prowadzenia firmy.
• W niektórych profesjach posiadanie polisy OC jest obowiązkowe. Dotyczy to np. takich zawodów jak księgowy z własną działalnością gospodarczą (usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych), ale także zarządca nieruchomości, doradca podatkowy czy architekt. Oprócz tego OC jest konieczne np. w ramach działalności z tytułu wykonywania działalności brokerskiej.
• Oczywiście, wciąż możliwe jest skorzystanie z dobrowolnej polisy odpowiedzialności cywilnej. Właściwie, nic nie stoi na przeszkodzie, by z takiego ubezpieczenia skorzystać w każdym zawodzie.
• Tak jak w przypadku innych polis, ubezpieczenie OC zawodowe również ma pewne wyłączenie odpowiedzialności ubezpieczyciela. Przykładowo, odszkodowanie nie będzie przysługiwać w sytuacji, gdy osoba/przedsiębiorca objęty polisą wyrządziła szkodę, będąc pod wpływem alkoholu.